Umabot sa pinakamataas na antas ang utang ng gobyerno ng Pilipinas, na nagdulot ng pagkabahala hinggil sa pangmatagalang epekto nito sa ekonomiya. Sa simula ng 2025, lumagpas sa ₱14.9 trilyon ang pambansang utang, na pinalala ng pangungutang sa gitna ng pandemya ng COVID-19, mga proyekto sa imprastraktura, at pagbaba ng halaga ng piso. Bahagi ng pananalapi ng gobyerno ang utang, ngunit maaaring maging problema ang labis na pangungutang, lalo na kung hindi sumasabay ang paglago ng ekonomiya.

Ang mataas na pasanin ng utang ay nagpapahirap sa pambansang badyet dahil malaking bahagi nito ang napupunta sa pagbabayad ng interes. Nangangahulugan ito ng mas kaunting pondo para sa mahahalagang serbisyong pampubliko tulad ng edukasyon, pangangalaga sa kalusugan, at mga inisyatibo sa pagbawas ng kahirapan. Habang lumalaki ang pagbabayad ng utang, maaaring mapilitan ang gobyerno na magtaas ng buwis o magbawas ng gastos, na maaaring makapagpabagal sa aktibidad ng ekonomiya at makapagpababa sa kumpiyansa ng mga mamimili.

Maaari ring ituring ng mga dayuhang mamumuhunan ang bansa bilang mas mapanganib na kapaligiran, na nagreresulta sa mas mataas na gastos sa pangungutang. Ang pagbaba ng kumpiyansa ng mamumuhunan ay maaaring lalo pang magpahina sa piso at magpalala sa presyon ng implasyon, na makakasira sa purchasing power at magpapataas sa halaga ng mga imported na bagay.

Ngunit ang epekto sa ekonomiya ng mataas na utang ay nakasalalay sa paggamit ng hiniram na pera. Kung ilalaan sa produktibong pamumuhunan, halimbawa, imprastraktura o digitalisasyon, maaaring pasiglahin ng utang ang paglago ng ekonomiya, na makakatulong sa pagbawas ng pasanin. Ang pinakamahalaga ay magkaroon ng sustainable debt-to-GDP ratio, na nagpapahiwatig ng kakayahan ng bansa na bayaran ang utang.

Upang mabawasan ang mga panganib, kailangang bigyang-diin ng mga economic manager ang fiscal prudence, pagbutihin ang koleksyon ng buwis, at tiyakin na ang mga pampublikong gastos ay magbubunga ng kapaki-pakinabang na resulta. Maaari ring makatulong ang pagtataguyod ng public-private partnerships at pag-aalis ng mga ineficiency sa mga proyekto ng gobyerno.

Ang record-high na utang ng gobyerno ng bansa ay nagbibigay ng parehong hamon at oportunidad para sa ekonomiya. Bagaman ang pagtaas ng utang ay nagpapahirap sa kaban ng bayan, nagpapataas sa gastos sa pangungutang, at naglilimita sa fiscal room, ang epekto nito ay nakasalalay sa paggamit ng pondo. Kung maayos na ilalapat sa imprastraktura, serbisyong panlipunan, at paglago ng ekonomiya sa pangmatagalan, ang utang ay magpapalago sa ekonomiya at magpapatatag sa pundasyon ng ekonomiya ng bansa. Gayunpaman, kung walang tamang pagpaplano at matatag na fiscal prudence, maaari nitong gawing mas financially exposed ang bansa. Sa hinaharap, dapat gawing prayoridad ng gobyerno ang transparency, epektibong paggastos, at mahusay na mga patakarang pang-ekonomiya upang matiyak na ang utang ng bansa ay mananatiling manageable at makakatulong sa inclusive growth.