Inaresto ng pulisya si Jorgeto Santisas, kilala rin bilang si Datu Adlaw, noong Huwebes, isang mahalagang hakbang sa paglaban sa mga iligal na gawain ng isang hindi rehistradong grupong katutubo (IP) sa Surigao del Norte. Inaresto si Datu Adlaw, ang lider ng grupo, sa pagsasagawa ng isang mandamiento de arresto para sa kasong usurpation of authority. Ang operasyon, na pinangunahan ng Criminal Investigation and Detection Group (CIDG), ay naganap sa Purok 5 sa Barangay Sabang, Surigao City.

Isang kabuuang 30 indibidwal ang inaresto sa operasyon, kabilang na si Lourdes Infante, isa pang lider ng grupo. Siyam na bata rin ang dinala sa kustodiya ng mga awtoridad. Sina Santisas at Infante ay mga lider ng Federal Tribal Government of the Philippines (FTGP), isang grupo na nakaranas ng matinding pagbatikos at pagsusuri. Inilabel ng National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) sa Caraga ang FTGP bilang isang hindi lehitimong grupo, at marami sa mga reklamo ay nakatuon sa mga aksyon nito na nagpapagulo sa komunidad ng Surigao City.

Ang mga kontrobersyal na aksyon ng grupo ay nagsimula noong huling bahagi ng Enero, nang kanilang padlock-an ang dalawang lokal na negosyo sa Surigao City. Nag-set up din sila ng checkpoint sa kalsada malapit sa kanilang opisina sa Barangay Sabang. Inaangkin ng FTGP ang pag-aari ng mga lupa sa buong Surigao City at sa rehiyon ng Caraga, at sinasabi nilang bahagi ito ng kanilang ancestral domain. Gayunpaman, hindi ito kinikilala ng NCIP, ang opisyal na ahensya ng gobyerno na nag-iisyu ng Certificates of Ancestral Domain Titles sa mga lehitimong komunidad ng mga katutubo.

Ang posisyon ng NCIP laban sa FTGP ay nagpapakita ng patuloy na tensyon sa pagitan ng grupo at ng lokal na gobyerno, pati na rin ng iba pang mga stakeholder na nagsasabing ang FTGP ay nagdudulot ng hindi kinakailangang kaguluhan sa buhay ng mga residente ng Surigao City. Sa kabila ng mga inaangkin ng grupo, wala pang ibinibigay na legal na pagkilala ang NCIP o iba pang ahensya ng gobyerno ukol sa kanilang mga ipinag-aangkin na karapatan sa lupa.

Inirekomenda ng korte ng Surigao City ang isang P30,000 na piyansa para sa bawat akusado kaugnay ng mga pag-aresto. Sina Santisas, Infante, at ang iba pang mga nahuli ay nahaharap sa kasong usurpation of authority, at ang kanilang mga kaso ay ipagpapatuloy sa korte. Ang mga pag-aresto ay nagsisilbing paalala ng mga patuloy na isyu hinggil sa mga hindi awtorisadong grupo sa rehiyon at ang papel ng mga awtoridad sa pagpapatupad ng batas at sa pagpaprotekta ng mga karapatan ng mga lehitimong komunidad ng katutubo.

Larawan: Brigada News