Oktubre 9, 2025 – Patuloy na sinusuri ng Bureau of Immigration (BI) kung sino sa 33 personalidad na iniimbestigahan kaugnay ng umano’y anomalya sa mga flood control project ang nakalabas na ng Pilipinas.

Ayon sa BI, kasalukuyang isinasagawa ang masusing beripikasyon sa talaan ng mga indibidwal na isinailalim sa Immigration Lookout Bulletin Order (ILBO) upang malaman kung alin sa kanila ang lumabas ng bansa bago pa man ipalabas ang kautusan. Target ng ahensya na maisumite sa Department of Justice (DOJ) sa pinakamaagang panahon ang opisyal na listahan ng mga pangalan.

Ang mga naturang personalidad ay kabilang sa mga iniimbestigahan ng Independent Commission for Infrastructure (ICI) dahil sa umano’y iregularidad sa pagpapatupad ng mga proyekto sa flood control na nagkakahalaga ng bilyong piso. Ilan sa mga sangkot ay kinabibilangan umano ng mga dating at kasalukuyang opisyal ng pamahalaan, mambabatas, at iba pang tauhang may kinalaman sa pag-apruba at pagpopondo ng mga proyekto.

Nilinaw ni Justice Secretary Jesus Crispin Remulla na ang ILBO ay hindi katumbas ng hold departure order (HDO). Ang ILBO, aniya, ay nagsisilbing paunang hakbang upang mabigyang-babala ang BI sa galaw ng mga taong may kinahaharapang kaso o imbestigasyon. Ibig sabihin, maaari pa ring makalabas ng bansa ang mga indibidwal na nasa listahan, ngunit maitatala ng BI ang kanilang biyahe at agad na makapagsusumite ng ulat sa DOJ.

Dagdag pa ng BI, nakikipag-ugnayan na sila sa iba’t ibang ahensya ng pamahalaan upang matiyak na maayos na maipatupad ang kautusan, lalo na’t may mga ulat na ilan sa mga nasasangkot ay nagtangkang umalis ng bansa sa gitna ng umiinit na imbestigasyon.

Ayon sa mga ulat mula sa ICI, kabilang sa mga iniimbestigahan ang mga proyektong flood control na umano’y overpriced, “ghost projects,” o kaya’y may mga konstruksyong hindi tumutugma sa pondong inilaan ng gobyerno. Lumabas din sa paunang ulat na may ilang proyekto na aprubado sa papel ngunit walang aktwal na implementasyon sa mga lugar na tinukoy.

Samantala, tiniyak ng ICI na patuloy nilang isasagawa ang imbestigasyon upang mapanagot ang mga sangkot sa iregularidad. Inaasahan na sa mga susunod na linggo ay ilalabas ng komisyon ang kanilang paunang ulat at rekomendasyon sa Office of the President.

Nanawagan naman ang DOJ sa publiko na huwag agad maglabas ng mga pangalan o haka-haka habang wala pang pinal na resulta ng imbestigasyon, upang maiwasan ang pagkalat ng maling impormasyon.

Sa ngayon, inaasahang ilalabas ng BI sa mga darating na araw ang kumpletong tala ng mga indibidwal na lumabas ng bansa, bilang bahagi ng koordinasyon nito sa ICI at DOJ sa patuloy na paglilinis sa mga proyektong pampubliko.