MANILA — Kinuwestyon ni dating COA at Comelec Commissioner Atty. Rowena Guanzon ang kahandaan ng administrasyong Marcos Jr. sakaling tumama ang matagal nang binababalaang malakas na lindol na kilala bilang “The Big One” sa Metro Manila.

Sa kanyang pahayag, direkta niyang tinanong: “Handa ba ang gobyernong ito kung tatama na ang The Big One sa Metro Manila?” Binanggit niya ang pangamba ng publiko na maaaring hindi sapat ang mga hakbang ng kasalukuyang administrasyon upang tugunan ang malawakang pinsalang posibleng idulot ng naturang lindol.

Pinuna rin ni Guanzon ang umano’y “relief-for-show” approach ng pamahalaan, kung saan mas inuuna umano ang publicity at mga photo opportunities kaysa sa mabilis at konkretong aksyon para sa mga nasalanta. Ayon sa kanya, ang mga ganitong hakbang ay nagpapakita ng kawalan ng tunay na kahandaan at maaaring magdulot ng mas malaking trahedya sakaling mangyari ang tinaguriang “The Big One.”

“O magbebenta ulit ng 20 per kilo ng bigas at puro photo op sa mga sirang building?” dagdag pa niya, tumutukoy sa programang “Benteng Bigas Meron Na” ng Department of Agriculture (DA) sa ilalim ng administrasyon ni Pangulong Marcos Jr. Ang naturang programa ay ipinatupad sa mga probinsyang kamakailan ay tinamaan ng lindol, ngunit umani ng batikos mula sa publiko dahil ibinenta ang bigas sa halip na ipamigay sa mga biktima ng kalamidad. Ayon sa marami, ang hakbang na ito ay naglalarawan ng kung paano inuuna ang imahe ng pamahalaan kaysa sa agarang pangangailangan ng mamamayan.

Ayon sa mga seismologist at eksperto sa kalamidad, ang “The Big One” ay inaasahang magdudulot ng malakas na pagyanig sa Metro Manila at kalapit na mga lalawigan. Binibigyang-diin nila ang kahalagahan ng masusing paghahanda: maayos na evacuation plans, sapat na relief goods, mabilis na emergency response teams, at inspeksyon sa structural integrity ng mga gusali. Ayon sa ulat ng PHIVOLCS, maraming gusali sa Metro Manila at karatig-lalawigan ang hindi pa rin sumusunod sa mga pamantayan sa seismic safety, na dagdag pang dahilan para mag-alala ang publiko.

Nagpapatunay sa puna ni Guanzon, ilang nakaraang kalamidad sa bansa, tulad ng malalakas na lindol at bagyo, ay nagpakita ng kakulangan sa agarang aksyon ng gobyerno, na nagresulta sa pagkaantala ng tulong sa mga biktima at mas maraming nasaktan at nawalan ng tahanan. Binanggit niya na ang ganitong mga karanasan ay dapat magsilbing aral upang maiwasan ang pagkakaroon ng kaparehong sitwasyon sa hinaharap.

Nanawagan si Guanzon sa administrasyon na ituon ang pansin sa kahandaan at seguridad ng publiko kaysa sa mga photo opportunities at iba pang pampolitikang imahe. Hinihikayat niya ang gobyerno na pagbutihin ang koordinasyon sa mga lokal na pamahalaan, non-government organizations, at iba pang ahensya upang masiguro ang mabilis na pagtugon sa oras ng sakuna.

Sa kabila ng mga puna, nananatiling malaking hamon sa pamahalaan ang pagpapalawak ng saklaw ng paghahanda para sa natural na kalamidad, lalo na’t ang Metro Manila ay may mataas na densidad ng populasyon at maraming estrukturang kritikal sa ekonomiya ng bansa. Ang tanong na iniwan ni Guanzon — kung handa nga ba ang gobyerno sa posibleng malawakang pinsala ng “The Big One” — ay nananatiling nakabitin at patuloy na pinag-uusapan ng publiko.