Mahigit pitong buwan matapos umanong tumakas sa bansa si dating Bamban, Tarlac Mayor Alice Guo sa gitna ng kontrobersya sa Philippine offshore gaming operator (POGO), nananatiling walang katiyakan ang Bureau of Immigration (BI) kung paano siya nakalusot.

Si Guo, na kilala rin bilang diumano'y Chinese national na si Guo Hua Ping, ang nasa sentro ng POGO scandal na yumanig sa bansa noong 2024. Ang kaso ay nagbunyag ng isang malawakang kriminal na operasyon na may kaugnayan sa human trafficking at ilegal na sugal, pati na rin ang mga alalahanin sa katiwalian sa gobyerno. Sa mga pagsisiyasat, lumabas ang mga isyu gaya ng pekeng pagpapalabas ng birth certificate sa mga dayuhan at kakulangan sa seguridad sa mga hangganan ng bansa.

Sa kabila ng pagiging subject ng isang Immigration Lookout Bulletin Order, naiulat na tumakas si Guo at ang kanyang pamilya noong Hulyo 2024. Dahil dito, tinanong ng mga mambabatas kung paano siya nakalabas ng bansa, na lalong nagpasidhi ng hinalang may katiwalian sa loob ng gobyerno.

Imbestigasyon ng Senado, Walang Malinaw na Progreso

Sa isang pagdinig ng Senate Committee on Justice and Human Rights noong Martes, Marso 4, kinuwestiyon ni Sen. Risa Hontiveros ang mga opisyal ng BI ukol sa kaso ni Guo. Gayunman, inamin ng BI Intelligence Division Chief na si Fortunato Manahan na hanggang ngayon ay wala pa ring impormasyon kung paano nakatakas si Guo sa mga awtoridad.

Ayon kay Manahan, humingi na ng tulong ang BI sa kanilang mga katuwang sa Asya ngunit wala pa silang natatanggap na sagot. Dahil sa kawalan ng progreso, pinuna ni Hontiveros ang BI at tinanong kung hinahayaan na lang nitong manatiling hindi malutas ang kaso.

"Kung titigil tayo sa status na ito, para tayong inutil bilang isang bansa. Apat na buwan na ang lumipas, at hindi pa rin natin alam kung paano nakalusot ang mga pugante sa ating mga hangganan," ani Hontiveros.

Tinanong din niya si Manahan kung tiyak na wala pa ring impormasyon ang BI kung paano tumakas si Guo. Sumagot si Manahan, "Oo."

Hindi pa rin matukoy ng BI kung aling border o exit point ang ginamit ni Guo. "Magsusumite kami ng compliance report sa inyong opisina, ngunit paumanhin po, sa ngayon, wala pa kaming impormasyon kung aling port o ruta nakatakas ang magkakapatid na Guo," ani Manahan sa halo ng Ingles at Filipino.

Panawagan para sa Pananagutan

Dahil sa pagtakas ni Guo at ang kanyang pagbiyahe sa iba't ibang bansa sa Timog-Silangang Asya, nangako si Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na papanagutin ang mga opisyal ng gobyerno na sangkot sa insidente. Matapos ang pagkawala ni Guo, sinibak sa puwesto ang dating BI chief na si Norman Tansingco.

Sa pagdinig ng Senado, tinanong din ni Hontiveros si Manahan kung may isinagawang internal na imbestigasyon sa BI kaugnay ng mga pagkukulang na nagresulta sa pagtakas ni Guo. Subalit inamin ni Manahan na, sa kanyang kaalaman, wala pang anumang imbestigasyon o administratibong kaso na isinampa laban sa mga tauhan ng BI.

Paggalaw ni Guo Matapos Tumakas

Si Guo at ang kanyang mga kapatid na sina Wesley at Shiela Guo ay naiulat na tumakas sa bansa noong Hulyo 2024. Sa mga pagdinig sa Senado, sinabi ni Shiela na sila ay tumakas sakay ng bangka, ngunit ang kanyang testimonya ay pabago-bago, na nagpapahiwatig ng mga hindi pagkakatugma sa kanyang salaysay.

Bagamat hindi tiyak ang mga detalye ng kanilang pagtakas, nakumpirma na bumiyahe sina Alice Guo at kanyang mga kapatid sa Indonesia, Malaysia, at Singapore bago bumalik sa Indonesia.

Noong Agosto 2024, inaresto ng mga awtoridad sa Indonesia si Shiela Guo at ang umano’y POGO incorporator na si Cassandra Ong. Makalipas ang isang buwan, noong Setyembre 2024, si Alice Guo naman ang nadakip.

Sa kabila ng mga pag-arestong ito, nananatiling misteryo ang eksaktong paraan ng pagtakas ni Guo mula sa Pilipinas. Dahil dito, patuloy ang mga katanungan mula sa mga mambabatas at publiko ukol sa integridad ng sistema ng imigrasyon ng bansa.

Larawan mula sa philstar.com.