Abril 3, 2025 – Piniga ng mga senador ang mga ahensya ng gobyerno sa isang pagdinig nitong Miyerkules tungkol sa paggamit ng isang pribadong eroplano sa pagbiyahe kay dating Pangulong Rodrigo Duterte patungong The Hague, kasunod ng paglabas ng arrest warrant mula sa International Criminal Court (ICC). Itinampok sa pagdinig ang mga tanong kaugnay ng pagmamay-ari, pondo, at legalidad ng paggamit ng naturang aircraft.

Sentro ng imbestigasyon ang Gulfstream jet na may tail code na RPC 5219, na umano’y ginamit upang dalhin si Duterte sa labas ng bansa noong Marso 11. Tinukoy ni Senador Ronald “Bato” dela Rosa ang mga iregularidad at posibleng paglabag sa pagproseso ng flight. “Eh nakita mo kung gaano na na-violate lahat-lahat para lang ma-carry out nila yung kanilang matagal ng pangarap na mapabiyahay si President Duterte sa The Hague,” aniya.

Layon ng komite na tukuyin kung sino ang tunay na may-ari ng eroplano at kung sino ang nag-utos ng paggamit nito. Ayon sa isang ulat ng The Manila Times na binanggit sa pagdinig, ang Challenger Aero Air Corporation umano ang nag-ayos ng biyahe, bagaman nilinaw ng Securities and Exchange Commission (SEC) na hindi kabilang ang naturang kumpanya sa mga unang inimbitahang dumalo.

Nagkaroon ng kalituhan nang talakayin ng mga mambabatas ang umano’y koneksyon ng Challenger sa San Miguel Corporation. “Kaya lang, wala tayong testigo. Naobliga kami maghanap,” ani ng tagapangulo ng komite, habang nahihirapan ang mga miyembro na beripikahin ang ugnayan dahil sa kakulangan ng kooperasyon mula sa mga saksi.

Kinumpirma naman ng SEC ang pagkakarehistro ng dalawang kumpanya na may kahalintulad na pangalan sa sinasabing may-ari ng eroplano: ang Pacific Pearl Airways.com Corporation at Pilipinas Asian Pearl Airways, Inc. Base sa mga dokumento, si Christopher Miel M. Jimenez ang nakatalang chairman at president ng Pacific Pearl Airways.com Corporation.

Sa kabila ng mga natuklasan, nananatiling hindi malinaw kung sino ang nagbayad para sa biyahe. Binanggit ni Senadora Imee Marcos ang naunang pahayag ni Justice Secretary Jesus Crispin Remulla na ang Office of the President ang nagpondo para sa private jet.

“If it was paid for by the Office of the President, saan yung bid documents?” tanong ni Marcos. “Nakumpleto nila yung announcement, yung tender, yung publication requirements, yung award, at yung completion sa loob ng iilang oras, pwede po ba yun?”

Ipinunto rin ng komite ang tila hindi kapani-paniwalang bilis ng proseso. Ayon sa mga opisyal, natanggap ang arrest warrant bandang alas-3 ng umaga noong Marso 11, ngunit tila nakaayos na agad ang flight at mga dokumento ilang oras lamang matapos nito. “Kahit pinaka-mabilis na procurement, it takes several days to complete,” sabi ni Marcos.

Bukod pa rito, isiniwalat na ang ilang pulis na kasama sa pagsundo kay Duterte ay dumating sa Europa na walang kaukulang dokumento. “Walang visa, dumating doon. May mga pulis na nakasakay sa eroplano… Anong gusto nila? Mag-TNT yung pulis natin doon?” giit ni dela Rosa.

Dahil sa pagtanggi ng ilang personalidad at kumpanya na dumalo sa pagdinig—kabilang si Benjamin Ramos, isang key shareholder ng eroplano—nagpahiwatig ang mga senador na maaaring maglabas ng subpoena.

“This committee has the moral obligation to share our findings with former U.S. President Donald Trump,” ayon kay dela Rosa, na binanggit ang isang executive order ng U.S. na nagpapataw ng parusa sa sinumang sumusuporta sa hurisdiksyon ng ICC laban sa mga kaalyado nito.

Hindi pa rin nakakatanggap ang Senado ng kumpletong dokumento mula sa Civil Aviation Authority of the Philippines (CAAP) at patuloy na hinahanap ang kasagutan kung may wastong awtorisasyon para i-charter ang eroplano. Nananatiling bukas ang imbestigasyon.

Ang parehong eroplano ay ginamit din umano ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. sa isang biyahe papuntang Laoag, at dati na ring nagamit ng mga nakaraang pangulo, kabilang si Duterte.

Bagaman mariin ang batikos ni Senador dela Rosa sa pag-aresto kay Duterte, umaasa siyang ang parehong eroplano rin ang magbabalik sa dating pangulo pabalik ng Pilipinas.

Image Courtesy of Associated Press