CAGAYAN DE ORO – Mariing tinutulan ni Cagayan de Oro 2nd District Rep. Rufus Rodriguez ang kawalan ng pondo para sa mga bypass road project ng lungsod sa panukalang 2026 budget ng Department of Public Works and Highways (DPWH).

Sa ginanap na House budget hearing nitong Miyerkules, Setyembre 17, iginiit ni Rodriguez na malaking epekto sa trapiko at pag-unlad ng ekonomiya ng Cagayan de Oro ang pagkaantala ng mga bypass road na matagal nang hinihintay ng publiko. Ayon sa kongresista, kritikal ang mga proyekto upang mapagaan ang daloy ng trapiko sa lungsod, lalo na sa mga pangunahing kalsada na madalas bumabara sa oras ng rush hour.

Sa isang ambush interview, inamin ni DPWH Secretary Vince Dizon na may ilang mahahalagang proyekto ang hindi sinasadyang naapektuhan ng kanilang proseso ng “budget cleaning.” Nilinaw niya na hindi ito sadyang ginawa at tiniyak na may pagkakataon pa ang Kongreso na maitama at maibalik ang mga kinakailangang alokasyon habang tinatalakay ang pambansang pondo para sa susunod na taon. “Mayroon pang pagkakataon ang mga mambabatas na repasuhin ang budget at siguruhing maipagpapatuloy ang mga proyekto na makikinabang ang publiko,” ani Dizon.

Ani Rodriguez, kung hindi maibabalik ang pondo para sa CDO bypass roads, posibleng lalo pang lumala ang trapiko sa lungsod, na makakaapekto hindi lamang sa mga motorista kundi pati na rin sa negosyo at ekonomiya ng Hilagang Mindanao. Binanggit niya na ang mga bypass road ay parte ng mas malaking plano upang mapabilis ang transportasyon ng kalakal at serbisyo sa rehiyon, pati na rin upang hikayatin ang pamumuhunan at turismo sa lungsod.

Ayon sa lokal na pamahalaan, matagal nang planado ang ilang bypass road sa lungsod, kabilang ang mga ruta na mag-uugnay sa mga pangunahing distrito at industrial areas. Ilang proyekto na rin ang nasimulan ngunit hindi pa natatapos dahil sa kakulangan sa pondo at mabagal na proseso ng pag-apruba ng budget.

Nanawagan si Rodriguez sa DPWH at sa mga kasamahan sa Kongreso na agad ibalik ang pondo para sa CDO bypass roads, upang hindi masayang ang mga nagdaang pagsusumikap ng pamahalaan at mamamayan. “Ang bawat araw na naantalang proyekto ay araw rin na patuloy ang trapiko at pagkaantala sa ating pag-unlad,” dagdag niya.

Ang usapin sa CDO bypass roads ay isa lamang halimbawa ng mas malawak na diskusyon tungkol sa mga imprastraktura sa bansa, na madalas naaapektuhan ng pagbabago-bago ng budget alokasyon at proseso ng pagsasaayos ng pondo sa pambansang antas.