OKTUBRE 19, 2025 — Pumanaw na si Eduardo Ermita, dating Executive Secretary at retiradong heneral, noong Oktubre 18, 2025 sa edad na 90. Isa siya sa mga pangunahing tagapagsulong ng kapayapaan sa Mindanao, at naging haligi ng gobyerno sa gitna ng mga krisis sa ilalim ng administrasyong Arroyo.

Kinumpirma ng anak niyang si Balayan Mayor Lisa Ermita-Abad ang pagpanaw ng ama sa isang social media post. Ayon sa pamilya, si Ermita ay “namatay nang payapa, kasama ang kanyang mga mahal sa buhay.”

“It is with profound sadness and heavy hearts that we, the Ermita family, announce the passing of our beloved father, General Eduardo Ramos Ermita (Retired), a dedicated public servant and our guiding light.” ("Lubos ang aming dalamhati sa pagpanaw ng aming ama, si Heneral Eduardo Ramos Ermita, isang tapat na lingkod-bayan at gabay ng aming pamilya.")

Tubong Batangas, si Ermita ay nagsilbi bilang kinatawan ng unang distrito ng lalawigan mula 1992 hanggang 2001. Sa Kongreso, pinamunuan niya ang House committee on peace process and integration bago italaga bilang Presidential Adviser on the Peace Process noong 2001.

Bago ang pulitika, isa siyang sundalo—kasapi ng Philippine Military Academy Class of 1957, beterano ng digmaan sa Mindanao, at miyembro ng Philcag-1 sa Vietnam War. Umakyat siya sa ranggong Deputy Chief of Staff ng Armed Forces of the Philippines mula 1986 hanggang 1988, at naging Undersecretary ng Department of National Defense noong 1989.

Noong 2004, itinalaga siya ni Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo bilang Executive Secretary, posisyong hinawakan niya hanggang 2010. Sa panahong iyon, humarap ang administrasyon sa mga kontrobersiya gaya ng Hello Garci scandal, fertilizer fund scam, NBN-ZTE deal, at ang Maguindanao massacre noong 2009.

Sa kabila ng mga ito, kinilala si Ermita bilang tahimik ngunit matatag na lider. Ayon kay Presidential Peace Adviser Carlito Galvez Jr., “We have lost a great patriot and a true peacemaker. His contributions will forever be etched in the history of our nation’s journey toward peace.” ("Nawala sa atin ang isang dakilang makabayan at tunay na tagapamayapa. Mananatili ang kanyang ambag sa kasaysayan ng ating paglalakbay tungo sa kapayapaan.")

Noong 1984, tumawid si Ermita sa kagubatan ng Basilan upang makipag-usap kay Gerry Salapuddin ng MNLF—isang hakbang na nagbukas ng pinto sa mas malawak na usapan sa mga lider ng grupo.

“It was a turning point,” ayon sa Office of the Presidential Adviser on Peace, Reconciliation, and Unity (Opapru), na nagsabing naging daan ito sa pakikipag-ugnayan sa mga pinuno ng MNLF tulad nina Dimas Puntado, Abu Khayr Alonto, Talib Congo, at Ronnie Malaguiok.

Kasama si Foreign Undersecretary Joey Syjuco, bumuo sila ng maliit na sekretarya para sa negosasyon sa MNLF, na humantong sa Tripoli Agreement noong 1976. Noong 1992, ipinadala siya ni Pangulong Fidel Ramos sa Libya upang kumbinsihin si Nur Misuari na muling makipag-usap sa gobyerno—na nauwi sa kasunduang pangkapayapaan noong 1996.

“The MNLF remembers General Ermita not only as a man of service and discipline but also as a man of peace,” ani Misuari. ("Inaalala ng MNLF si Heneral Ermita hindi lang bilang lingkod at disiplinado, kundi bilang tagapamayapa.")

Noong 2023, ginawaran siya ng Gawad Kapayapaan ng Opapru para sa kanyang mahalagang papel sa pagsusulong ng kapayapaan sa bansa.

Sa kanyang memoir noong 2017, isinalaysay ni Ermita ang kanyang kabataan sa Balayan at Nasugbu, ang karanasan sa World War II, pagsasanay sa PMA, pakikidigma sa Mindanao at Vietnam, at ang paglalakbay mula Kongreso hanggang Palasyo.

Ayon sa pahayag ng pamilya: “He was a true patriarch, not only of our family but also of the entire First District of Batangas, whose welfare remained his foremost concern until the very end.” ("Isa siyang tunay na haligi, hindi lang ng aming pamilya kundi ng buong Unang Distrito ng Batangas, na laging nasa puso niya hanggang sa huli.")

Si Ermita ay inilibing sa Libingan ng mga Bayani sa Taguig. Bago ang libing noong Oktubre 23, binuksan sa publiko ang burol sa Heritage Memorial Park mula Oktubre 20 hanggang 22.

(Larawan: OPAPRU | Facebook)